Verkeersonveiligheid bij werk in uitvoering

Een literatuurstudie
Auteur(s)
Gent, Ir. A. van
Jaar
Dit rapport behandelt de resultaten van de eerste fase van het onderzoek Verkeersonveiligheid bij Werk in Uitvoering dat de SWOV in opdracht van het CROW uitvoert. Het betreft een literatuurstudie en een inventarisatie van bruikbare bronnen met gegevens over ongevallen en werkzaamheden. De doelen zijn 1) het inzicht in het aantal, de aard en de oorzaken van verkeersongevallen bij werk in uitvoering te vergroten, en 2) de tweede fase van dit onderzoek af te bakenen: een ongevallenanalyse van recente verkeersongevallen bij werk in uitvoering in Nederland. De bestudeerde literatuur levert geen eenduidig beeld van de invloed van wegwerkzaamheden op het ongevalsrisico en de ernst van de ongevallen. De meeste studies vinden echter een toename van het ongevalsrisico of het aantal ongevallen bij werk in uitvoering. De ernst van de ongevallen lijkt af te nemen. Wat het type ongeval betreft blijken kop-staartbotsingen het vaakst voor te komen bij wegwerkzaamheden; ook komt dit type vaker voor dan in situaties zonder werkzaamheden. Binnen de bebouwde kom blijken flankongevallen het vaakst voor te komen. Daarnaast blijken er tijdens werkzaamheden relatief veel ongevallen met vrachtwagens plaats te vinden. Een te hoge snelheid is de meest genoemde verklaring voor ongevallen tijdens werkzaamheden. Er is echter weinig systematisch onderzoek uitgevoerd naar de manier waarop ongevallen bij werk in uitvoering ontstaan. Daarnaast is bij een groot deel van de ongevallen de directe relatie met werk in uitvoering onduidelijk. Werkzaamheden met een langere tijdsduur en over een langer weggedeelte lijken een lagere ongevalskans te hebben. 's Nachts wordt een verhoogde ongevalskans gevonden. De werkruimte is het meest risicovolle gebied van de werkzaamheden. Daarnaast is er binnen de bebouwde kom ook een verhoogd risico op locaties waar verkeer vanaf een zijweg een doorgaande weg met wegwerkzaamheden oprijdt. Botsabsorbers en Andreasstrips blijken het risico op ongevallen te verminderen en bovendien de ernst van ongevallen te verlagen. Voor de tweede onderzoeksfase, het onderzoek naar verkeersongevallen bij werk in uitvoering in Nederland, is geïnventariseerd welke (gegevens)bronnen bruikbaar kunnen zijn. Deze bronnen bestaan uit richtlijnen, ongevallengegevens en gegevens over wegwerkzaamheden. De relevante richtlijnen voor werk in uitvoering zijn de CROW-richtlijnen 96, 96a en 96b en de RWS-richtlijn voor verkeersmaatregelen bij wegwerkzaamheden op rijkswegen. De belangrijkste bron voor ongevallengegevens is BRON, het nationale verkeersongevallenbestand van de Adviesdienst Verkeer en Vervoer (AVV). Ongevallen bij werkzaamheden kunnen geselecteerd worden met behulp van het kenmerk 'werk in uitvoering' als 'bijzonderheid van tijdelijke aard'. Een deel van deze ongevallen blijkt echter niet door wegwerkzaamheden te zijn beïnvloed. Processen-verbaal vormen een andere bron en bevatten gedetailleerdere informatie van ongevallen. Daarnaast is van sommige ongevallen ook een verkeersongevallenanalyse beschikbaar, waarin op basis van sporenonderzoek gereconstrueerd is wat zich heeft afgespeeld vanaf even vóór het ongeval tot net na het ongeval. Wat gegevens over wegwerkzaamheden betreft, blijkt geen volledig overzicht beschikbaar te zijn. De database Meldwerk van AVV bevat een overzicht van wegwerkzaamheden op het rijkswegennet, maar de kwaliteit van de data laat te wensen over. Andere wegbeheerders hebben vaak niet zo'n systeem en hulpdiensten hebben alleen een overzicht van grote werkzaamheden. Daarnaast geldt voor zowel wegbeheerders als hulpdiensten dat de informatie niet centraal wordt verzameld; dit geldt ook voor informatie die aannemers bijhouden over wegwerkzaamheden. In de tweede fase zullen we een ongevallenanalyse uitvoeren op basis van gegevens uit BRON, processen-verbaal en verkeersongevallenanalyses. Het onderzoek heeft betrekking op alle ernstige ongevallen die in 2005 geregistreerd zijn en waarbij 'werk in uitvoering' als 'bijzonderheid van tijdelijke aard' gemeld is. Op basis van de literatuurstudie is besloten dat er specifiek gekeken wordt naar: - duidelijke relatie van het ongeval met wegwerkzaamheden; - onderscheid binnen/buiten de bebouwde kom; - onderscheid dag/nacht; - type afzetting; - betrokkenheid van vrachtwagens.
Road safety at roadworks; A literature study This report deals with the results of the first phase of the Road Safety at Roadworks study that CROW has commissioned SWOV to carry out. It consists of a literature study and a review of useful sources for crash data and data of road works. The main goals are (1) increasing insight into the number, nature, and causes of road crashes at roadworks and (2) constructing a more detailed plan for the second phase of the project: a crash analysis of recent crashes at roadworks in the Netherlands. The literature studied does not provide a clear conclusion on the influence of roadworks on the risk of a crash or the crash severity. However, most studies found an increase in the risk of a crash or the number of crashes at roadworks. The crash severity seems to be lower in case of roadwork. With regard to the crash types, rear-end collisions are the most common at roadworks; they are also more common than at locations where there are no roadworks. On urban roads, side collisions are the most common. Furthermore, relatively many crashes with lorries occur at roadworks. Speeding is the most frequently mentioned cause of crashes in roadwork situations. However, systematic research on the occurrence of roadworks crashes is rare. What is more, in most cases the direct relation between crashes and roadworks is unclear. Prolonged roadworks and roadworks along a long stretch of road seem to have a lower crash risk. At nighttime the crash risk is relatively high. The work zone area of roadworks has the highest crash risk. Also locations in urban areas where traffic turns from a side road onto a through-road with roadworks have higher risks. Collision energy absorbers and Andreas strips reduce the risk of a crash and also the crash severity. For the second phase, a study of recent crashes at roadworks in the Netherlands, we made an inventory of which data sources could be useful. The sources consist of guidelines, crash data, and details of roadwork projects. The relevant guidelines are those of CROW (publications 96, 96a, and 96b) and of the Ministry of Transport for traffic measures at roadworks on state roads. The most important source of crash data is BRON, the official police crash registration that is processed by the Transport Research Centre (TRC) of the Ministry of Transport. Crashes at roadworks can be selected by the 'roadworks' coding which is one of the 'temporary circumstances' codes. However, some of these crashes were not influenced by roadworks. Summonses are another source and they contain more detailed information about road crashes. Besides these two sources also in-depth crash analyses are available for some crashes, in which the crash is reconstructed. With regard to details of the roadworks themselves, no complete overview is available. The TRC's 'Meldwerk' database contains an overview of roadworks on the state's road network, but the quality of this database is insufficient. Regional and local authorities often do not have such a system, and emergency services only have an overview of large-scale roadworks. In addition, neither the regional and local road authorities, nor the emergency services send their information to a central registration; this also applies to the information that building contractors have. The second phase consists of a crash analysis using the BRON data, summonses, and in-depth analyses. The study will be of all severe crashes that were registered in 2005 which have the 'roadworks' coding as one of the 'temporary circumstances' codes. Based on the literature study, we decided to specifically look for: - a clear relation of the crash with the roadworks; - a distinction between urban and rural roads; - a distinction between night and day; - the type of fencing; - the involvement of lorries.
Rapportnummer
R-2007-5
Pagina's
64 + 4
Gepubliceerd door
SWOV, Leidschendam

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.